Tóm tắt sách "The Psychology of Money" tác giả Morgan Housel - Phần 2

Chương 11: Đầu tư hợp lý và đầu tư có lý
Giới thiệu
Quản lý tài chính không chỉ đơn giản là các con số và công thức. Là con người, chúng ta có cảm xúc và cần tìm cách đưa ra những quyết định tài chính hợp lý thay vì cố gắng hoàn toàn lý trí. Hướng tới việc đưa ra quyết định hợp lý sẽ giúp bạn duy trì các chiến lược tài chính lâu dài. Tác giả đưa ra các ví dụ sau
- Câu chuyện về Julius Wagner-Jauregg và bệnh sốt rét. Julius Wagner-Jauregg, một nhà tâm thần học thế kỷ 19, đã nhận ra rằng sốt cao có thể giúp chữa bệnh giang mai. Mặc dù phương pháp này nguy hiểm và gây tử vong cho một số bệnh nhân, nhưng cuối cùng ông đã thành công và được trao giải Nobel. Câu chuyện này minh chứng cho việc đôi khi phương pháp không hoàn toàn đúng nhưng lại mang lại hiệu quả.
- Quan điểm đầu tư hợp lý trong tài chính. Harry Markowitz, người đoạt giải Nobel, đã áp dụng một chiến lược đầu tư không hoàn toàn dựa trên mô hình lý thuyết của mình mà dựa trên việc giảm thiểu cảm giác tiếc nuối. Ông chia tỷ lệ đầu tư của mình thành 50/50 giữa trái phiếu và cổ phiếu để giảm rủi ro. Quyết định này không hoàn toàn tối ưu theo lý thuyết, nhưng nó giúp ông ngủ ngon vào ban đêm.
- Tại sao nên ưu tiên các quyết định hợp lý. Đôi khi, quyết định tài chính hợp lý, không hoàn toàn tối ưu về mặt lý thuyết, lại là lựa chọn tốt nhất. Ví dụ, đầu tư vào các công ty mà bạn yêu thích có thể giúp bạn duy trì chiến lược trong những giai đoạn khó khăn. Sự gắn bó cảm xúc với chiến lược đầu tư giúp bạn có động lực để duy trì nó lâu dài.
Ví dụ về các tình huống khác nhau mà ở đó quyết định hợp lý tốt hơn có lý
- Sự quen thuộc với việc đầu tư trong nước: đầu tư vào các công ty nội địa không hoàn toàn có lý về mặt lợi nhuận nhưng hợp lý vì bạn cảm thấy quen thuộc và tin tưởng.
- Giao dịch ngắn hạn: nhà đầu tư tự chọn và giao dịch cổ phiếu thay vì đầu tư thông qua các quỹ không phải là lựa chọn tốt nhất, nhưng nếu nó giúp bạn không can thiệp vào các khoản đầu tư dài hạn khác, nó cũng hợp lý.
- Dự báo tài chính: dù dự báo kinh tế không chính xác, việc làm dự báo giúp bạn có cảm giác kiểm soát và an toàn.
Kết luận
Hướng tới sự hợp lý trong các quyết định tài chính giúp bạn duy trì được các chiến lược dài hạn và đạt được mục tiêu tài chính của mình. Đôi khi, sự hợp lý còn quan trọng hơn cả sự tối ưu lý trí trong việc quản lý tiền bạc.
Chương 12: Sự kiện bất ngờ
Lịch sử thường được sử dụng làm hệ quy chiếu cho tương lai, nhưng việc này có thể dẫn đến sai lầm lớn khi đầu tư. Lịch sử chủ yếu nghiên cứu các sự kiện bất ngờ, và những sự kiện này thường khó dự đoán. Scott Sagan nói rằng “Những thứ chưa từng xảy ra trước đây lại xảy ra thường xuyên”, điều này cho thấy sự khó khăn trong việc dự đoán tương lai dựa trên dữ liệu quá khứ.
Hai vấn đề chính khi dựa quá nhiều vào lịch sử trong đầu tư là:
- Bỏ lỡ các sự kiện ngoại lệ quan trọng nhất: những sự kiện lớn như đại khủng hoảng, Thế chiến II, hoặc sự kiện 9/11 có tác động to lớn và khó dự đoán. Các sự kiện này ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác nhau của nền kinh tế và thị trường.
- Nền kinh tế thay đổi cấu trúc khiến lịch sử không còn phù hợp: cách chúng ta tiết kiệm để nghỉ hưu, sự phát triển của quỹ đầu tư mạo hiểm và cấu trúc thị trường chứng khoán đã thay đổi đáng kể. Những thay đổi này làm cho việc áp dụng dữ liệu lịch sử vào hiện tại trở nên khó khăn và không chính xác.
Benjamin Graham, một nhà đầu tư vĩ đại, cũng đã thay đổi phương pháp của mình theo thời gian, chứng minh rằng việc áp dụng cứng nhắc các công thức cũ vào hiện tại không phải là cách tiếp cận đúng.
Quan trọng nhất, chúng ta nên hiểu rằng những điều bất ngờ sẽ luôn xảy ra và chúng thường là những gì định hình tương lai. Vì vậy, khi dự đoán tương lai, chúng ta nên nhận ra rằng thế giới luôn thay đổi và lịch sử không phải lúc nào cũng là hướng dẫn hoàn hảo.
Chương 13: Sai số
Giới thiệu
Trong chương này, tác giả khám phá ra một khía cạnh quan trọng của hành vi tài chính thông qua một nhóm nhỏ người chơi blackjack ở Las Vegas, những người sử dụng kỹ thuật đếm bài để tăng cơ hội thắng. Mặc dù không biết chắc chắn lá bài tiếp theo sẽ là gì, họ có thể dự đoán xác suất dựa trên những lá bài đã được chia, và họ đặt cược nhiều hơn khi có lợi thế và ít hơn khi bất lợi. Điều quan trọng ở đây là phải để lại "khoảng trống cho sai số" (room for error) vì không ai có thể luôn đúng. Họ phải có đủ tiền để chịu đựng những biến động xấu.
- Margin of Safety. Khái niệm "biên an toàn" (Margin of safety) của Benjamin Graham là công cụ quan trọng để điều hướng một thế giới không chắc chắn. Đầu tư không phải là khoa học yêu cầu sự chính xác; đó là trò chơi của xác suất. Vì vậy, cần có khoảng trống cho sai sót trong mọi quyết định tài chính để chịu được những kết quả không như ý và vẫn có thể tiếp tục.
- Tính không dự đoán trước được. Lịch sử đầy những ý tưởng tốt nhưng bị đẩy quá xa, trở thành ý tưởng tồi tệ. Sự khiêm tốn và thừa nhận rằng không thể biết chắc tương lai sẽ giúp bạn có đủ "khoảng trống cho sai số". Cũng giống như những người chơi blackjack không bao giờ đặt cược tất cả, bạn cũng không nên đầu tư tất cả tài sản của mình mà không có sự bảo vệ nào.
- Sự tự tin quá mức và các sự kiện bất ngờ. Một phần quan trọng khác là việc nhận ra rằng các sự kiện chưa từng xảy ra trước đây lại xảy ra thường xuyên. Dự báo tài chính thường sai lầm vì chúng không thể đoán trước được các sự kiện lớn sẽ xảy ra cũng như sư thay đổi cấu trúc của thị trường. Vì vậy, việc duy trì một "biên an toàn" giúp bạn có thể tồn tại và tận dụng các cơ hội khi chúng xuất hiện.
- Nguyên tắc tránh rủi ro. Một khái niệm quan trọng khác là việc tránh rủi ro quá lớn, chẳng hạn như sử dụng đòn bẩy tài chính. Mặc dù tỷ lệ thành công có thể cao, nhưng nếu thất bại, hậu quả có thể rất nghiêm trọng và không thể khắc phục được. Việc chia tài sản của mình thành hai phần: một phần để đầu tư rủi ro và một phần để bảo vệ chắc chắn, giúp bạn tồn tại và đạt được thành công.
- Phòng tránh các rủi ro không thể dự đoán. Một điều quan trọng nữa là phòng tránh các rủi ro không thể dự đoán. Bạn không thể biết tất cả những rủi ro tiềm ẩn, nhưng bạn có thể chuẩn bị bằng cách tránh phụ thuộc quá nhiều vào một nguồn thu nhập duy nhất và duy trì tiết kiệm cho những trường hợp không lường trước được.
Kết Luận
Tóm lại, trong tài chính và đầu tư, việc để lại không gian cho sai sót và chuẩn bị cho những điều không lường trước được là yếu tố quyết định để đạt được thành công bền vững.
Chương 14: Ai rồi cũng thay đổi
Giới thiệu
Trong chương này, tác giả bắt đầu bằng câu chuyện về một người bạn của mình, người đã vượt qua nhiều khó khăn để trở thành bác sĩ, nhưng cuối cùng lại không hạnh phúc với sự nghiệp của mình. Điều này nhấn mạnh rằng chúng ta thường không thể dự đoán chính xác nhu cầu và mong muốn của mình trong tương lai, gây ảnh hưởng đến các kế hoạch tài chính dài hạn.
- Sự thay đổi trong cuộc sống. Nhiều người trải qua những thay đổi lớn trong cuộc sống và sự nghiệp mà họ không thể dự đoán được khi còn trẻ. Điều này chứng tỏ rằng việc lập kế hoạch tài chính dài hạn cần phải linh hoạt và chấp nhận sự thay đổi.
- Một đứa trẻ muốn lái máy kéo có thể thay đổi ý định nhiều lần trước khi tìm thấy sự nghiệp thực sự phù hợp với mình.
- Chỉ 27% sinh viên đại học có công việc liên quan đến ngành học của họ sau khi tốt nghiệp.
- End of History Illusion. Khái niệm "End of History Illusion" cho thấy con người thường không nhận ra mình sẽ thay đổi nhiều như thế nào trong tương lai. Họ thường đưa ra các quyết định quan trọng mà sau này họ có thể hối tiếc vì không còn phù hợp với mong muốn và hoàn cảnh hiện tại.
- Tránh các kế hoạch tài chính cực đoan. Để tránh hối tiếc trong tương lai, chúng ta nên tránh các kế hoạch tài chính cực đoan, như sống với thu nhập quá thấp hoặc làm việc quá nhiều để kiếm thật nhiều tiền. Thay vào đó, nên tìm sự cân bằng ở mức trung bình: tiết kiệm vừa đủ, có thời gian cho gia đình, và có thời gian nghỉ ngơi.
- Chấp nhận thay đổi. Chúng ta cũng cần chấp nhận rằng sẽ có lúc phải thay đổi kế hoạch và mục tiêu tài chính của mình. Không nên bám víu vào các quyết định đã lỗi thời mà nên sẵn sàng thay đổi để phù hợp với con người và hoàn cảnh mới của mình.
- Không có chi phí chìm. Việc từ bỏ các kế hoạch không còn phù hợp càng sớm càng tốt sẽ giúp ta tiếp tục quá trình tích lũy và phát triển tài sản một cách hiệu quả hơn. Jason Zweig đã học được từ Daniel Kahneman rằng việc không bám vào "chi phí chìm" giúp đưa ra quyết định mới nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Kết Luận
Chấp nhận thực tế rằng con người và mục tiêu của họ thay đổi theo thời gian sẽ giúp chúng ta lập kế hoạch tài chính linh hoạt hơn, giảm thiểu hối tiếc và tăng khả năng duy trì kế hoạch trong dài hạn.
Chương 15: Không có gì là miễn phí
Giới thiệu
Bắt đầu bằng việc nhấn mạnh rằng mọi thứ đều có cái giá của nó, và việc quan trọng là nhận biết được cái giá và sẵn sàng trả nó. Trong đầu tư, giá này thường không rõ ràng cho đến khi bạn đã trải nghiệm thực tế.
- Cái giá của sự thành công:
- Thành công trong đầu tư đòi hỏi phải chấp nhận sự biến động của thị trường, sợ hãi, nghi ngờ và hối tiếc đối với những quyết định của bản thân.
- Ví dụ, chỉ số S&P 500 đã tăng 119 lần trong 50 năm qua, nhưng để đạt được điều này, các nhà đầu tư phải trải qua nhiều lần sụt giảm mạnh của thị trường. Và đây là cái giá để có được sự thành công.
- Lựa chọn trả giá. Bạn có thể chọn trả giá bằng cách chấp nhận sự biến động của thị trường, chọn chiến thuật tìm một tài sản ít rủi ro hơn với lợi nhuận thấp hơn, hoặc cố gắng tránh sự biến động mà vẫn muốn có lợi nhuận cao.
- Cái giá và sự không rõ ràng. Sự biến động của thị trường nên được coi là một khoản phí mà nhà đầu tư cần phải chi trả. Lý do nhiều người không sẵn lòng trả giá của sự thành công trong đầu tư là vì họ không nhận thấy rõ chi phí đó.
- Bài học từ General Electric (GE):
- GE dưới thời CEO Jack Welch đã cố gắng tránh sự biến động bằng cách làm đẹp sổ sách kế toán, dẫn đến hậu quả tồi tệ sau này khi mọi thứ bị vỡ lỡ.
- Việc này tương tự với các công ty khác như Freddie Mac và Fannie Mae, những tổ chức cũng đã cố tình báo cáo sai lợi nhuận để tạo ra ảo giác về sự ổn định.
- Tầm quan trọng của việc chấp nhận trả giá:
- Hiểu và chấp nhận rằng sự biến động thị trường là một phần của đầu tư sẽ giúp bạn kiên định hơn trong các giai đoạn khó khăn.
- So sánh với việc mua vé vào Disneyland: mặc dù giá vé cao, nhưng trải nghiệm đáng giá. Tương tự, sự biến động thị trường trong đầu tư cũng đáng giá khi bạn hiểu đó là cái giá để đạt được lợi nhuận cao hơn.
Kết luận
Nhận biết và chấp nhận trả giá của sự biến động thị trường là cách duy nhất để tồn tại và thành công trong đầu tư. Hãy coi sự biến động như một khoản phí phải trả để đạt được lợi nhuận tốt hơn.
Chương 16: Bạn và tôi
Giới thiệu
Trong chương này, tác giả phân tích lý do tại sao các bong bóng tài chính như dot-com và nhà đất lại xảy ra và gây thiệt hại lớn. Nó giải thích rằng một phần nguyên nhân là do các nhà đầu tư thường lấy tín hiệu từ những người chơi khác, và khi lợi nhuận ngắn hạn thu hút nhiều nhà đầu tư ngắn hạn, cấu trúc thị trường thay đổi, tạo ra bong bóng. Điều quan trọng là mỗi người cần hiểu rõ mục tiêu đầu tư của mình và không bị ảnh hưởng bởi hành động của những người chơi khác để tránh thiệt hại.
- Thiệt hại từ các bong bóng tài chính:
- Trong bong bóng dot-com, nhiều nhà đầu tư ngắn hạn mua cổ phiếu với giá cao để kiếm lợi nhuận nhanh chóng, tạo ra một vòng xoáy tăng giá.
- Trong bong bóng nhà đất, nhiều người mua nhà để lật nhanh kiếm lời mà không quan tâm đến giá trị dài hạn.
- Các bong bóng tài chính tiếp tục xảy ra do con người thường đưa ra quyết định tài chính với thông tin hạn chế và thiếu logic.
- Khác biệt trong mục tiêu đầu tư:
- Giá cổ phiếu Yahoo! năm 1999 có vẻ điên rồ với nhà đầu tư dài hạn, nhưng hợp lý với nhà đầu tư ngắn hạn.
- Bong bóng hình thành khi lợi nhuận ngắn hạn thu hút nhiều nhà đầu tư ngắn hạn, làm thay đổi cấu trúc thị trường.
- Nguy cơ khi nhà đầu tư dài hạn bị ảnh hưởng bởi nhà đầu tư ngắn hạn. Khi các nhà đầu tư dài hạn bắt đầu hành động theo các nhà đầu tư ngắn hạn, họ dễ mắc phải sai lầm và chịu thiệt hại.
- Tầm quan trọng của việc hiểu rõ mục tiêu đầu tư cá nhân:
- Nhận thức rõ ràng về khung thời gian đầu tư của bản thân và không bị lôi cuốn bởi hành động của những người chơi khác nhau.
- Xác định rõ cuộc chơi mà mình đang tham gia để tránh bị ảnh hưởng bởi các yếu tố không liên quan.
Kết luận
Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ mục tiêu đầu tư cá nhân để tránh bị ảnh hưởng bởi hành động của các nhà đầu tư khác. Các bong bóng tài chính thường do nhà đầu tư ngắn hạn gây ra. Do đó, tuân theo chiến lược đầu tư dài hạn của riêng mình là chìa khóa để đạt được thành công tài chính bền vững.
Chương 17: Sức hút của sự bi quan
Giới thiệu
Sự bi quan có sức hút đặc biệt vì nó không chỉ phổ biến hơn mà còn nghe có vẻ thông minh hơn sự lạc quan.
Người ta thích nghe về việc thế giới đang gặp rắc rối hơn là nghe về những điều tốt đẹp đang diễn ra. Sự bi quan thường được coi là thông minh hơn, có sức hút trí tuệ và thu hút nhiều sự chú ý hơn sự lạc quan, vốn thường bị coi là ngây thơ trước rủi ro.
Lạc quan là tin rằng cơ hội có kết quả tốt đẹp nhiều hơn theo thời gian, dù có những thất bại trên đường đi. Thực tế cho thấy, đa phần thế giới có xu hướng trở nên tốt đẹp hơn theo thời gian.
Ngày 29 tháng 12 năm 2008, The Wall Street Journal dự báo Hoa Kỳ sẽ tan rã thành sáu phần vào năm 2010. Sự bi quan này thu hút nhiều sự chú ý hơn những dự báo lạc quan, dù những dự báo lạc quan cũng có thể xảy ra, như trường hợp của Nhật Bản sau Thế chiến II.
Sự bi quan thường nghe có vẻ thông minh hơn vì dễ dàng gây sự chú ý. Nói với ai đó rằng mọi thứ sẽ ổn, họ có thể lơ là, nhưng bảo họ rằng họ đang gặp nguy hiểm, họ sẽ lắng nghe chăm chú. Sự bi quan thường dễ dàng tin vì nó dựa trên các xu hướng hiện tại mà không tính đến sự thay đổi và thích nghi.
Có ba lý do chính khiến sự bi quan có sức hút hơn:
- Tiền bạc phổ biến: những sự kiện xấu có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi người và thu hút sự chú ý.
- Suy diễn xu hướng: những người bi quan thường suy diễn các xu hướng hiện tại mà không tính đến sự thay đổi của thị trường.
- Tiến bộ chậm: tiến bộ diễn ra quá chậm để nhận thấy, nhưng thất bại lại xảy ra quá nhanh để bỏ qua.
Kết luận
Trong đầu tư, cần nhận ra và chấp nhận giá của sự thành công là sự biến động và mất mát tạm thời trong bối cảnh tăng trưởng dài hạn. Stephen Hawking đã nói rằng việc giảm bớt kỳ vọng giúp anh thấy mọi thứ như một phần thưởng. Có thể đó là lý do sự bi quan lại hấp dẫn – nó làm cho chúng ta dễ chịu khi mọi thứ tốt hơn dự đoán.
Chương 18: Khi niềm tin ở khắp mọi nơi
Giới thiệu
Một người ngoài hành tinh theo dõi nền kinh tế Trái Đất sẽ thấy mọi thứ không thay đổi nhiều từ năm 2007 đến 2009. Tuy nhiên, khi nhìn vào số liệu kinh tế, ông ta sẽ bị sốc khi thấy tổng tài sản hộ gia đình tại Mỹ giảm 16 nghìn tỷ USD, 10 triệu người mất việc và thị trường chứng khoán giảm một nửa. Nguyên nhân chính là do chúng ta tin vào những câu chuyện được kể về tình hình kinh tế khởi sắc, về thị trường tài chính liên tục phát triển. Cho đến khi mọi thứ sụp đổ năm 2009.
Hai điểm chính về quản lý tài chính cá nhân trong một thế giới bị chi phối bởi các câu chuyện thêu dệt:
- Niềm tin vào những câu chuyện hấp dẫn: chúng ta dễ dàng tin vào những câu chuyện hấp dẫn về tài chính khi ta muốn chúng trở thành sự thật, dù cho khả năng xảy ra rất thấp. Điều này có thể dẫn đến những quyết định tài chính sai lầm.
- Tạo câu chuyện hoàn chỉnh từ cái nhìn không hoàn chỉnh: mỗi người đều có cái nhìn không đầy đủ về thế giới nhưng tạo ra những câu chuyện để lấp đầy khoảng trống. Điều này có thể dẫn đến hiểu nhầm và quá tự tin vào khả năng dự đoán tương lai của mình. Những câu chuyện này ảnh hưởng lớn đến các quyết định tài chính cá nhân.
Kết luận
Việc nhận ra và chấp nhận sự không chắc chắn, cùng với việc duy trì khoảng trống cho sai sót, là rất quan trọng trong quản lý tài chính cá nhân.
Chương 19: Tổng hợp
Chương này là bản tóm tắt ngắn gọn và có thể hành động giúp bạn đưa ra quyết định tài chính tốt hơn.
Lời khuyên tài chính thông qua câu chuyện của một nha sĩ
- Năm 1931, Clarence Hughes đến nha sĩ và sau khi gây mê, anh tỉnh dậy với 16 chiếc răng và amidan bị loại bỏ. Anh chết sau đó vì biến chứng và vợ anh kiện nha sĩ vì không có sự đồng ý. Việc không cần sự đồng ý của bệnh nhân trong quá trình điều trị là phổ biến lúc bấy giờ.
- Trong 50 năm qua, y học đã chuyển từ điều trị bệnh sang điều trị bệnh nhân, bao gồm việc tham khảo ý kiến bệnh nhân về kế hoạch điều trị. Điều này tương tự như lời khuyên tài chính, nơi mà các cố vấn phải hiểu rõ nhu cầu và mong muốn cá nhân của mỗi người.
Các bài học tài chính
- Tìm sự khiêm tốn và lòng vị tha. Nhận ra tầm quan trọng của may mắn và rủi ro trong cuộc chơi tài chính.
- Ít cái tôi, nhiều của cải. Của cải được tạo ra bằng cách tiết kiệm và kiềm chế chi tiêu hiện tại để có nhiều lựa chọn trong tương lai.
- Đầu tư hợp lý để có giấc ngủ ngon. Đầu tư và tiết kiệm theo cách giúp bạn an tâm, dù có thể khác với người khác.
- Sinh tồn trong đầu tư. Thời gian là yếu tố mạnh mẽ nhất trong đầu tư, giúp tăng trưởng và làm mờ đi những sai lầm lớn.
- Chấp nhận sự sai sót. Nhiều khoản đầu tư có thể thất bại, nhưng chỉ cần một vài khoản thành công đã đủ để tạo nên tài sản lớn.
- Sử dụng tiền để kiểm soát thời gian. Có thời gian tự do làm những gì mình muốn với ai mình muốn là lợi ích lớn nhất của tài chính.
- Cư xử tử tế và khiêm tốn. Tử tế và khiêm nhường mang lại sự tôn trọng và ngưỡng mộ hơn là sở hữu vật chất.
- Tiết kiệm. Tiết kiệm không cần lý do cụ thể, đó là dự phòng cho những bất ngờ trong cuộc sống.
- Định nghĩa chi phí thành công và sẵn sàng trả giá. Những chi phí như sự không chắc chắn và hối tiếc là không thể tránh khỏi trong tài chính.
- Luôn chuẩn bị khoảng không cho sai lầm. Dự phòng cho tương lai để đảm bảo bạn có thể tiếp tục cuộc chơi tài chính lâu dài.
- Tránh các quyết định tài chính cực đoan. Mục tiêu và mong muốn thay đổi theo thời gian, và các quyết định cực đoan có thể dẫn đến hối tiếc.
- Yêu thích rủi ro nhưng cảnh giác với rủi ro mang tính hủy diệt. Rủi ro lớn có thể mang lại lợi nhuận nhưng cũng có thể hủy hoại toàn bộ tài chính của bạn.
- Hiểu cuộc chơi bạn đang chơi. Hiểu rõ mục tiêu tài chính của mình và không bị ảnh hưởng bởi người chơi khác.
- Tôn trọng lẫn nhau. Tài chính là một lĩnh vực mà người thông minh có thể không đồng ý với nhau vì mục tiêu và mong muốn khác nhau.
Kết luận
Tìm hiểu điều gì phù hợp với bạn và áp dụng những bài học này để cải thiện quyết định tài chính của mình.
Chương 20: Lời thú nhận
Giới thiệu
Trong chương này, tác giả chia sẻ câu chuyện về cách Sandy Gottesman, một nhà đầu tư tỷ phú, phỏng vấn các ứng viên bằng câu hỏi: “Anh sở hữu những gì và tại sao?”. Điều này nhằm nhấn mạnh sự khác biệt giữa những gì người ta khuyên bạn nên làm và những gì họ thực sự làm với tiền của mình.
Một ví dụ tương tự là nhiều bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị cuối đời cho mình khác với những gì họ khuyên bệnh nhân. Điều này cho thấy không có câu trả lời đúng duy nhất trong các vấn đề phức tạp và cảm xúc liên quan đến tiền bạc và sức khỏe, chỉ có những gì phù hợp với từng cá nhân và gia đình của họ.
- Cách tác giả quản lý tiền tiết kiệm:
- Tác giả và vợ sống dưới mức thu nhập của họ, duy trì lối sống giản dị từ những năm 20 tuổi.
- Họ tích lũy tiết kiệm cho quỹ "độc lập" tài chính, mục tiêu là có khả năng tự do làm những gì họ muốn mà không bị áp lực tài chính.
- Họ quyết định trả hết tiền nhà thay vì sử dụng đòn bẩy tài chính, vì cảm giác tự do khi không có nợ nần.
- Cách tác giả đầu tư:
- Ban đầu, tác giả đầu tư vào cổ phiếu riêng lẻ, nhưng sau đó chuyển sang quỹ đầu tư có chi phí thấp.
- Tác giả tin rằng đầu tư vào quỹ có khả năng cao đáp ứng được mục tiêu tài chính dài hạn của hầu hết mọi người.
- Họ đầu tư tiền từ mỗi khoản lương vào các quỹ, gồm cả cổ phiếu Mỹ và quốc tế, và tối đa hóa các tài khoản hưu trí.
- Tác giả thích giữ chiến lược đơn giản, tập trung vào tỷ lệ tiết kiệm cao, kiên nhẫn, và lạc quan vào nền kinh tế toàn cầu.
- Bài học rút ra:
- Có nhiều cách để đạt được mục tiêu tài chính, quan trọng là tìm ra phương pháp phù hợp với bạn.
- Chọn chiến lược đầu tư có khả năng thành công cao nhất cho mục tiêu của bạn.
- Độc lập tài chính là mục tiêu cao nhất, cho phép bạn tự do lựa chọn công việc và lối sống theo ý muốn.
Kết luận
Chương này nhấn mạnh rằng mỗi người có những nhu cầu và mục tiêu tài chính khác nhau, và không có phương pháp nào là đúng cho tất cả. Quan trọng là bạn phải tìm ra điều gì phù hợp với mình và gia đình để cảm thấy thoải mái và an tâm.